Het is zo verleidelijk, en misschien ook wel zo makkelijk; opgaan in de dagelijkse werkzaamheden en beslommeringen van je organisatie. En daar waar dit voor veel medewerkers ook de bedoeling is van hun functie, is het juist voor directies van belang om een flink deel van hun tijd de agenda's vrij te maken. Even afstand nemen en vanuit een helicopter-view doorleven wat er gebeurt in de organisatie, in de markt, bij de klanten, technologie, kansen en bedreigingen. Met de opgedane inzichten geven zij het bedrijf vervolgens richting en sturen bij. Niet voor niets zit dat beklonken in de naam 'directie'.
 |
| Alexander Osterwalder |
Digitalisering faciliteert het simplificeren van processen en maakt ze plaats en device onafhankelijk. Alle activiteit van de organisatie wordt meetbaar en koppelbaar, levert data op om te sturen en van te leren. Sociale media maken (de waardering van) dienstverlening transparant. Andere en nieuwe skills komen de organisatie binnen. Dit is nog meer dan anders dé tijd om het business model van de organisatie onder de loep te nemen.
Brainstormen over je organisatie, ook als je agenda vol zit
In 2009 presenteerde de Zwitserse wetenschapper Alexander Osterwalder het 'Business Model Canvas'. Een eenvoudige tool om ieder business model visueel weer te geven op één A4'tje. Of liever nog een grote poster aan de muur, zodat je met een team al brainstormend post-its kunt plakken en experimenteren met aanpassingen of nieuwe modellen.
Osterwalder heeft deze methode beschreven in zijn (co-created) boek 'Business Model Generatie'. De afgelopen 6 jaar gingen er ruim 1 miljoen exemplaren wereldwijd over de toonbank.
Osterwalder heeft deze methode beschreven in zijn (co-created) boek 'Business Model Generatie'. De afgelopen 6 jaar gingen er ruim 1 miljoen exemplaren wereldwijd over de toonbank. Het Canvas is een uitstekende tool om, ook bij drukke agenda's, relatief snel, eenvoudig en met gemeenschappelijke taal te brainstormen. Teams komen snel tot de kern: welke toegevoegde waarde bieden we ook alweer aan welke klant-segmenten, via welke kanalen? Welke mensen, technologie, activiteiten en partners hebben we nodig om die waarde toe te kunnen voegen? Is onze werkwijze nog van deze tijd? Kan het anders, beter, efficiënter? Kunnen we oude kosten weghalen, en tegen beperktere nieuwe kosten veel meer waarde toevoegen voor onze klanten?
Business modellen zijn als yoghurt
De crisis en de (digitale) disruptie van markten, hebben het business model weer zeer actueel gemaakt. Of zoals Alexander het zelf zegt: 'Business modellen zijn als yoghurt in de koelkast. Uiteindelijk bederft het, maar nu veel sneller dan pakweg 10 jaar terug'.
 |
Business model canvas van WhatsApp:
Belangrijkste distributiekanaal en resource: internet = beschikbaar |
Neem een bekend voorbeeld: traditionele telecomproviders als KPN verdienen geld door een business model waarbij over een eigen netwerk telefonie en sms worden aangeboden. Klanten betalen vervolgens voor telefoontikken en per sms-berichten. Plots kwam daar WhatsApp. Zij bekeken het business model en constateerden dat de hele infrastructuur om te bellen en berichten te sturen al aanwezig is: het internet. Het enige dat zij hoefden te doen is smartphone gebruikers faciliteren met een gebruiksvriendelijke cross-platform app. De distributie van die app gebeurt ook via al aanwezige kanalen; de app stores van Apple en Google. De gebruiker betaald jaarlijks € 0,89 als abonnement. Inmiddels heeft Whatsapp, niet gehinderd door landsgrenzen of kosten van een eigen netwerk, ruim 900 miljoen gebruikers wereldwijd.
€ 0,17 per sms'je, of € 0,89 voor een jaar onbeperkt?
De gevolgen zijn bekend. Het sms-verkeer is de afgelopen 5 jaar in elkaar gestort. Het eerste kwartaal dit jaar nog gemiddeld 40%, en daarmee de inkomsten van mobiele providers. Met de introductie van bellen via WhatsApp dit jaar, wordt ook de tweede inkomstenpijler aangetast. Wat overblijft is mobiel-dataverbruik. WhatsApp weet tegen veel lagere kosten, veel meer toegevoegde waarde te bieden aan klanten: de kern van Alexander Osterwalder's Business Model Canvas.
Hebben de directies van telecomproviders tijdig hun business model 'gechallenged'? Of waren ze met korte termijn opbrengsten en brandjes blussen bezig? Werden ze wakker pas na de komst van WhatsApp, net als de taxibranche pas na de komst van Uber? Of beseften zij dat het verdienmodel niet zomaar voor altijd blijft bestaan? En de hotelindustrie. Zijn zij hun business model onder de loep aan het nemen nu hotels het directe contact met hun klanten kwijt zijn door het wereldwijde succes van branchevreemden Booking.com, Expedia en Tripadvisor?
Op 29 september 2015 staat Alex Osterwalder op het podium van Nyenrode
Voor iedereen die uit eerste hand van Osterwalder wil horen hoe het Business Model Canvas toe te passen, en specifieker nog de waardepropositie van het business model; hij staat op het podium van Nyenrode eind deze maand. Lees hier meer over dit evenement.
Volgende week ga ik verder in op zijn tweede boek over het 'Value Proposition Canvas'!
(Het Business Model Canvas in 3 minuten)
Business Model Canvas is a strategic management and lean startup template for developing new or documenting existing business models. Populating this upfront will outline all relevant aspects that one will need to consider when defining a marketing strategy. Click on the following Businenss Model Canvas Template to edit it online.
BeantwoordenVerwijderen